OBÜS NEDİR ?
- dduymaz
- 26 Şub 2019
- 5 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 28 Şub 2019
Obüs, top ve havanların özelliklerini taşıyan hem dikey hem de düşey (yatay) mermi atabilen kısa menzilli top demektir. Geçmiş tarihe baktığımızda ilk havan topunu Osmanlıların Fatih Sultan Mehmet döneminde, İstanbul’un fethinde kullandığını görüyoruz.
Padişah, Rumelihisarı’nda kullanılan topların yakın savaşta pratik olmadığını görmüş ve yeni bir model geliştirmişti. Mühendislerini, ustalarını başına toplayıp bu topun tasarımını gösterdi. Buna göre topun namlusu daha kısaltılıp, çapı genişletiliyordu. Ayrıca namlunun ucu 45 ile 60 derece arasında açı değiştirilebilir, havaya dikiliyordu. Böylece içine konan taş ve gülleler düşman gemilerinin üzerine tepeden inecek, daha fazla zarar verip, daha etkili olacaktı...
Derhal kalıpları hazırlanıp dökümüne başlanan toplar kuşatma sırasında kullanıldı. Donanmanın ve Boğaz kıyılarının komutanı seçilen Baltaoğlu Süleyman Paşa'nın (Bugünkü Balta Limanı’na adını veren komutan) askeri, Haliç'i kapatan zincirin arkasında güvenle bekleyen gemilere karadan ve denizden bu toplarla saldırdı.
Gökten taş, gülle ve ateş yağdırdılar. Neye uğradıklarını şaşıran Bizans gemileri Haliç'in iç kısımlarına çekilerek menzilden çıkmak zorunda kaldılar.
İşte o savaşlarda kullanılan ve mühendislik tasarımı bizzat Padişah'ın elinden çıkan bu toplar, devrinin ilk havan toplarıydı. Fatih Sultan Mehmet, Hristiyan dünyasının gururu; büyük mucidi ve sanatçısı olarak görülen Leonardo'yu kıskandıracak bir silaha imzasını atmıştı.
Eskiden 30 cm çapa sahip mermi fırlatan mekanizmaya obüs, 30 cm’nin üzerindekilere top denirdi. Ayrıca 20 cm’den küçük mermi atabilen mekanizmalara da havan denilirdi. Günümüzde ise 30 cm üzeri olan mekanizmalara obüs denmektedir. Kısaca belirtmek gerekirse obüs havan topunun mobilize halidir. Obüsleri toplardan ayıran en büyük farklardan biri ise obüs 45 dereceden büyük atışlarda farklı barut kullanılarak yapılan iki mermi atışını aynı noktaya isabet ettirebilirken toplarda ise bu mümkün değildir.
Özellikle obüsler eğik atış yaptıkları için hedefi görseler de görmeseler de rahatlıkla isabet ettirebilmektedir.
OBÜS ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Obüsler çekili obüs ve paletli obüs şeklinde 2’ye ayrılmaktadırlar. Çekili obüsler bir araç ile operasyon bölgesine taşınırken, paletli obüsler kendi imkânlarıyla bölgeye intikal edebilmektedir.
ÇEKİLİ OBÜSLER:
Çekili obüslere en iyi örnek, Panter Çekili Obüs ’tür. 2000 yılında Makine ve Kimya Enstitüsü (MKE) Kurumu tarafından T155 Panter Obüsü seri üretimine başlanılmıştır. Yıllarca ordumuz tarafından kullanılmıştır. Daha sonraki yıllarda Panter Çekili Obüsü revize edilerek mobilize obüs olarak Yavuz kamyona monteli obüs üretilmiştir.
YAVUZ T-155 KAMYONA MONTELİ OBÜS
MKE tarafından yüksek hareket kabiliyetine sahip araç üzerine monteli silah sistemi geliştirme projesi neticesinde Yavuz obüs sistemi üretildi.
2016 Nisan’ında başlatılan projenin ilk maketi Abu Dabi’deki savunma sanayi fuarında sergilendi. Mayıs’ta İstanbul’da gerçekleştirilen 13. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF’17) kamuoyuna tanıtıldı. Sistemin atış testleri ise 18 Nisan’da başarıyla Konya-Karapınar’da gerçekleştirildi.
Yavuz obüs sisteminde, Fırtına obüslerinin kullandığı mühimmatı atabilecek 155 milimetrelik silah sistemi 6x6 araç üzerine monte edildi. Araç zırhlandırıldı ve kendi mühimmatını taşıyabilecek şekilde tasarlandı. Ayrıca sistem, anti-personel mayınlara, 7,62 x 51 milimetre (M80) mühimmatına, nükleer, biyolojik, kimyasal (NBC) tehditlere karşı koruma kabiliyeti kazandırıldı.
20 ton ağırlığa, 10,8 metre uzunluğa ve 2,6 metre genişliğe sahip olan araçta, 5 kişilik mürettebat taşıyacak kapasitede çift kabin bulunuyor. Aracın tam yüklü azami hızı saatte 90 kilometreye çıkıyor. En fazla 1 dakikada atışa hazırlanabilen sistemin, atışı tamamlayıp mevzi değiştirmesi en fazla 2 dakika sürüyor.
Üstün özellikleri ile tüm yenilikçi unsurları üzerinde barındıran Yavuz obüsü, elektrikle hareket eden ve elektronik olarak kontrol edilen yarı otomatik mermi yükleme sistemiyle donatıldı. Farklı yükseliş açıları ve sevk barut modülleriyle hedefi aynı anda 3 farklı mühimmatla vurabilmektedir.
18 mühimmat kapasitesine sahip olan araç, MKE üretimi 155 mm MOD 274 mühimmatıyla, 15 saniyede 3 darbeli atım, 1 dakikada 4-6 normal atım, 1 dakikada 2 sürekli atım yaparak 40 kilometre mesafeye kadar hedefleri başarıyla vurabiliyor. Mevzilenen topçu birliğinin karşı hedeflerden uzakta olmasından dolayı düşman tarafından karşı saldırı yapılma riski de
azalıyor.
YAVUZ OBÜSÜ'NÜN RAKİPLERİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI:
Tamamen yerli ve milli üretim olan Yavuz, Ortadoğu ve Afrika pazarları da dikkate alınarak geliştirildi ve bu bölgelerdeki gerek coğrafi koşullar gerekse askeri gereksinimler dikkate alınarak donatıldı. Halen geliştirme çalışmaları ve test aşaması bitmediği için seri üretimine geçilmemiştir.
Bir diğer çekili obüsümüz ise Boran Obüsü ’dür. Bu tip obüslerin hız ve hareket kabiliyeti paletli obüslere göre daha yüksektir. Ancak dezavantajı operasyon bölgesine bir araç vasıtasıyla taşınmak zorunda olmalarıdır. Boran Obüsleri MKE ve Aselsan tarafından yapılan iyileştirmeler sonucunda ilk defa helikopter ile havadan taşınarak çatışma bölgesine konuşlandırılmıştır.
BORAN OBÜS
MKE'nin tasarlayıp, geliştirdiği ve Çankırı Silah Fabrikası’nda ürettiği BORAN 105 mm Havadan Taşınabilir Hafif Çekili Obüs sistemi (HTHÇO) ilk defa havadan taşındı. Çatışma alanına helikopter altında asılı olarak havadan taşınmak üzere tasarlanan, klasik mühimmatın yanı sıra modern mühimmat da kullanan BORAN 105 dakikada 6 atım yapabiliyor. Boran klasik mühimmatı 17 km menzile ulaştırıyor.
ASELSAN’ın geliştirdiği modern komuta kontrol sistemleri ile donatılan obüs Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın denetimi altında havadan taşınma testlerine girdi. Obüsün hem bu taşımadan etkilenmemesi hem de helikopterin dengesini bozmaması gerekiyordu. Her iki tarafta da istenilen sonuca ulaşıldı.
PALETLİ OBÜSLER:
Paletli obüs bilmeyenler tarafından hafif zırhlı tank zannedilmiş olabilir. Ancak gerçekte obüs ve tank birbirinden farklı savunma araçlarıdır. Paletli obüslere en iyi örnek Fırtına Obüslerimizdir. Fırtına Obüslerinin önemini Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı operasyonlarında Mehmetçiğimiz adına işleri ne kadar kolaylaştırdığını gördük. Kilis’e her gün teröristler tarafından füze atılmasını Fırtına obüsleri ile misilleme yaparak engelledik. ihalarımızla tespit edilen terör mevzilerini obüslerimizle kolay bir şekilde etkisiz hale getirdik. Böylelikle ordumuzun vazgeçilmezlerinden oldu. Bu obüsümüzün hikâyesi de şu şekildedir:
FIRTINA OBÜS Projesi ilk olarak 1995 yılında daha önce M44-T, M52-T projelerinden elde edilen tecrübelerden faydalanarak başlatılmıştır.
Proje kapsamında ilk prototip 1997 yılında gün yüzüne çıkmıştır ve azami menzili 30 km’dir. Ancak menzili yetersiz görülüp 2000 senesinde yeni üretilen sitemin menzili 40 km’ye çıkarılmıştır. Tasarımı tamamen bilgisayar ortamında yapılmıştır.
Engebeli araziler dâhil, her türlü arazide hareket etme kabiliyeti sağlayan 12 adet hidropnömatik süspansiyon ünitesi ve tekerleklerden oluşmaktadır. 21bg/t güç ağırlık oranına sahip olan obüs, uzun süreli harekâtlarda kullanıma ideal bir araçtır. Obüsün alt sistemi G.Koreli şirket Samsung Techwin’den tedarik edilmiştir. Güç paketi yani motor dışında kalan tüm sistem Türkiye tarafından üretilmektedir.
Fırtına obüsü, sahip olduğu sistem sayesinde, mevzi koordinatlarını 17.5 mm doğrulukla, mevzi rakımını ise 10 m doğrulukla tespit etmektedir. Tevcih hattı istikamet açısıysa 0.3 milyem doğrulukla tespit etmektedir. 8-25 km arası mesafelerde, farklı namlu açılarından atılan 3 mermi, hedefe aynı anda ulaşabilmektedir. Demek oluyor ki Fırtına Obüs'ü üç adet obüsün atış gücünü tek başına karşılayabileceğinin ispatı olarak kabul edilmektedir.
Fırtına Obüsleri ile ilgili son gelişmeyi siz değerli okuyucularımla paylaşarak bu yazımı sonlandırıyorum. Bir sonraki ki konu da görüşmek dileğiyle hoşça kalın.
ASELSAN’DAN FIRTINA MÜJDESİ
Kara Kuvvetleri Komutanlığı ihtiyacını karşılamak üzere üretilecek olan Yeni Nesil FIRTINA obüsleri için T-155 K/M Fırtına Obüs Atış Kontrol Sistemi Sözleşmesi imzalandı. Sözleşme kapsamında ASELSAN’ın üreteceği sistemler, FIRTINA Obüslerinin üretileceği 1’inci Ana Bakım Fabrikasına teslim edilecek. Hâlihazırda Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan ve atış kontrol sistemini ASELSAN’ın sağlandığı mevcut FIRTINA Obüsleri, Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtlarında yoğun ve etkin olarak kullanıldı. Obüsler verilen görevleri başarı ile tamamladı. ASELSAN’ın geliştireceği yerli ve milli sistemlerle donatılacak Yeni Nesil FIRTINA Obüsleri ile Türk Topçusunun muharebe sahasında etkinliği daha da artacak. ASELSAN ileri teknolojiye dayalı modern bir obüsün kulesini tamamen baştan tasarladı ve herhangi bir taşıyıcı platform üzerine entegre edilebilir seviyede yurt dışına bağımlılığı bulunmayan ürün ortaya çıkardı.
YARARLANILAN KAYNAKLAR:
www.defenceturk.net
Comentarios